Boşanma kavramı evlilik birliğinin sonlanmasını ifade etmektedir. Türk Medeni Kanununda boşanma, çekişmeli ve anlaşmalı olarak iki şekilde düzenlenmektedir. Çekişmeli boşanma, evlilik taraflarının boşanmanın temel unsurlarından en az birinde uzlaşamaması sebebiyle, aile mahkemesi huzurunda talep, iddia ve savunmalarını dile getirmelerini ifade etmektedir. Anlaşmalı boşanma ise, evlilik taraflarının evliliğin ortak bir karar sonucunda sona ermesini, diğer bir ifade ile tarafların boşanmanın temel unsurlarının tamamında uzlaşı sağlaması halinde gerçekleşen hukuki işlemi ifade etmektedir.
Anlaşmalı boşanmanın gerçekleşebilmesi için, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nda hükmedilen “anlaşmalı boşanma şartları” yerine getirilmiş olmalıdır. Hükmedilen bu şartların yerine getirilmemiş olması halinde açılmış olan dava çekişmeli olarak devam olunacaktır.
- Eşlerin en az 1 yıldır evli olması,
- Eşlerin, boşanmanın tüm maddi ve hukuki sonuçları hususunda uzlaşı sağlamış olması uzlaşılan hususların hazırlanacak boşanma protokolünde beyan edilmiş olması,
- Tarafların davaya katılmalarıdır.
Söz konusu şartların mevcudiyeti halinde boşanmaya karar veren eşlerden biri, hazırlanacak olan anlaşmalı boşanma dilekçesi ve boşanma protokolü (Yazılı olarak iletilme zorunluluğu olmayıp, duruşma sırasında tutanağa geçirilebilir.) ile birlikte yetkili mahkemeye başvuru yapılmalıdır. Boşanma davalarında yetkili mahkeme, eşlerin son 6 ay içerisinde ortak ikamet ettikleri yer mahkemeleridir. Eşlerin 6 aydan uzun süredir farklı adreslerde ikamet ettiği hallerde ise yetkili mahkeme davalının bulunduğu yer mahkemesidir. Görevli mahkeme ise Aile Mahkemeleridir. Aile Mahkemelerinin bulunmadığı bölgelerde ise bu görevi Asliye Hukuk Mahkemeleri yerine getirmektedir.
Boşanma davasına temel teşkil edecek dava dilekçesi ve boşanma protokolünün, kuşkuya yer vermeyecek şekilde açık olması ve eşlerin boşanmanın tüm maddi ve hukuki sonuçlarını kapsar nitelikte uzlaştığı iradesini içermesi gerekmektedir.
Anlaşmalı Boşanma Dava Dilekçesi Örneği
Eşlerin evlilik birliğinin sona ermesinin temel unsurları hususunda ortak beyanını içeren anlaşmalı boşanma protokolünde yer alması gereken hususları örneklendirmek gerekirse;
- Boşanmaya ilişkin irade,
- Müşterek çocukların velayeti ve şahsi münasebet,
- Çocukların sosyal durumları,
- Nafaka,
- Mal paylaşımı,
- Yargılama giderleri ve vekalet ücreti,
- Maddi ve manevi tazminat vb.
Tabiri caizse boşanma sözleşmesi niteliğinde olan “anlaşmalı boşanma protokolü”, içeriği itibariyle salt ve maktu bir düzenleme konusu yapılamayacağından, gerek hukuka ve hakkaniyete aykırılık teşkil etmemesi gerekse açılan davanın ivedilikle sonuçlandırılması amacıyla titizlikle incelenerek hazırlanmalıdır. Bu konuda bir avukattan hukuki yardım alınması şiddetle tavsiye olunur.
